ประวัติความเป็นมาโดยย่อ
สืบเนื่องจากพระราชปณิธานของล้นเกล้ารัชกาลที่ ๕ องค์ผู้ทรงสถาปนามหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ทรงตระหกนักถึงความสำคัญด้านการศึกษาพระไตรปิกฎและวิชาการชั้นสูง มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย จึงมีพันธกิจด้านการพัฒนาการศึกษาวิชาพระพุทธศาสนาประยุกต์กับศาสตร์สมัยใหม่ในสาขาวิชาต่างๆ ภาควิชารัฐศาสตร์ คณะสังคมศาสตร์ ซึ่งเป็นหน่วยงานที่มีภารกิจด้านการพัฒนาหลักสูตรการศึกษาระดับปริญญาตรี ให้มีความหลากหลายทางการศึกษาและมีความเป็นเลิศทางวิชาการด้านการจัดการเชิงพุทธ เล็งเห็นความต้องการของพระสังฆาธิการ ครูสอนพระปริยัติธรรม และครูสอนศีลธรรมในพื้นที่จังหวัดจันทบุรีและจังหวัดใกล้เคียงซึ่งต้องการพัฒนาการศึกษาไปในระดับอุดมศึกษาเพื่อนำความรู้ไปประยุกต์ใช้ ในการบริหารงานกิจการคณะสงฆ์ จึงได้เปิดสอนหลักสูตรประกาศนียบัตร (ป.บส.) ร่วมกับคณะสงฆ์จังหวัดจันทบุรี ณ วัดไผ่ล้อม อำเภอเมืองจันทบุรี จังหวัดจันทบุรี ในปี พ.ศ. ๒๕๕๑ รุ่นแรก มีพระสังฆาธิการและครูสอนพระปริยัติธรรมเข้าศึกษา จำนวน ๖๐ รูป
ปีพุทธศักราช ๒๕๕๒ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย มีวัตถุประสงค์ให้การบริหารจัดการศึกษาดำเนินไปด้วยความเรียบร้อย มีประสิทธิภาพ และบรรลุตามนโยบายของมหาวิทยาลัย จึงได้ดำเนินการเปิดหน่วยวิทยบริการคณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ณ วัดไผ่ล้อม ( พระอารามหลวง) อำเภอเมือง จังหวัดจันทบุรี
ปีพุทธศักราช ๒๕๕๖ หน่วยวิทยบริการคระสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ณ วัดไผ่ล้อม ( พระอารามหลวง) อำเภอเมือง จังหวัดจันทบุรี ได้ย้ายสถานที่ดำเนินงานมา ณ พุทธมณฑลจังหวัดจันทบุรี ตำบลบางกะจะ อำเภอเมือง จังหวัดจันทบุรี เพื่อขอเปิดหลักสูตรและสาขาวิชาเพิ่ม ตามเกณฑ์การขอยกฐานะเป็นวิทยาลัยสงฆ์
ปีพุทธศักราช ๒๕๖๐ หน่วยวิทยบริการได้บริหารจัดการศึกษา ภายใต้กรอบการทำงานของคณะสังคมศาสตร์ ด้วยความเรียบร้อยและเตรียมความพร้อมเพื่อยกระดับฐานะเป็น “ วิทยาลัยสงฆ์จันทบุรี” ด้วยความเห็นชอบและการสนับสนุนของคณะสงฆ์ซึ่งให้การสนับสนุนงบฯ มีมติที่ประชุมคณะกรรมการบริหารหน่วยวิทยบริการ ให้หน่วยวิทยบริการนำเสนอแผนพัฒนาซึ่งมีการเปิดสาขาเพิ่ม คือ ระดับปริญญาตรี สาขาสิชารัฐประศาสนศาสตร์ ต่อภาควิชารัฐศาสตร์ คณะสังคมศาสตร์ เพื่อนำเสนอพิจารณาการยกระดับฐานะเป็น “วิทยาลัยสงฆ์จันทบุรี” จากสภามหาวิทยาลัย
